Cây cọ: đặc điểm, phân loại, công dụng và ý nghĩa phong thủy

Cây cọ không chỉ xuất hiện trong lời bài hát, văn thơ mà còn mang lại ý nghĩa phong thủy đặc biệt. Vì vậy loại cây này được rất nhiều người chọn là cây cảnh trang trí cho khuôn viên sân trong nhà. Các loại cọ phổ biên ở nước ta như: Cây cọ dầu, cọ dừa, cọ rừng, cọ ta … Tuy nhiên kỹ thuật chăm sóc, nuôi trồng cây cọ cũng có một vài điểm cần cẩn trọng, để tâm.

Cây cọ là cây gì?

Cây cọ thuộc họ nhà cau (Arecaceae). Cây mọc theo dạng khóm hoặc được tách chiết thành cây non trồng trang trí trong nhà. Trong ngành thực phẩm, cây cọ được chế biến làm dầu cọ. Nhựa cây lên men phục vụ cho việc sản xuất rượu vang. Còn nhiều mục đích trồng như công nghệ in, giặt tẩy, chăm sóc sắc đẹp, trang trí theo phong thủy,…

Đặc điểm cây cọ

Với ưu điểm cây cọ dễ tạo điểm nhấn cho không gian nên rất phù hợp với rất nhiều nơi. Loại cây này có hình dáng dễ nhận biết, với một số đặc điểm sau:

• Có kích thước cao tầm 0,5 – 2m , thân cây cảnh nhỏ lớn chậm, các tán rộng và xanh. Đối với các cây cọ lùn, chiều cao cây chỉ khoảng 1m trở lại, hệ tán khá phát triển.
• Những chiếc lá cọ xòe to có hình giống như chiếc quạt. Khi lá quá lớn những thùy sẽ công hướng xuống mặt đất.
• Lá cọ mọc thành cụm trông rất đẹp mắt. Lá non có màu xanh nhạt, rồi chuyển sang xanh đậm khi về già. Lá cọ khô có thể dùng lợp nhà hoạc trang trí.
• Cứ sau một vòng đời lá, thân cọ sẽ có thêm 1 vòng mặt sẹo cọ. Bởi đó chính là các cành lá già tự rụng hoặc chặt đi.

Nguồn gốc

Cây cọ xuất hiện vào khoảng năm 1763 tại vùng dãy núi Himalaya, Nhật Bản. Loại cây này trở nên phổ biến, phân bố rộng hơn ở châu Á và châu Phi. Phù hợp với các vùng nhiệt đới, cận nhiệt đới. Và được du nhập vào Đông Nam Á vào năm 1848 ở đảo Java. Sau đó được đem về Việt Nam trồng. 

Phân bố của cây cọ

Trước đây, cây cọ thường mọc nhiều ở các vùng núi, vùng nước lợ hay vùng ven biển. Tuy nhiên, ngày nay loại cây này được trồng phổ biến nhiều tỉnh thành ở Việt Nam. Cọ được mệnh danh là loại cây mang lại nhiều điều tốt lành cho gia đình người trồng. Nên rất nhiều nhà sắm nhiều chậu cọ trưng trong và ngoài nhà. Hình ảnh cây cọ quá đỗi gần gũi với con người từ sân nhà, nơi công cộng, khu nghỉ dưỡng. Vì thế sự phân bổ của cây này không tập trung ở một vài tỉnh thành mà rải ở mọi miền đất nước Việt Nam.

Công dụng

Cây cọ có hình thức bắt mắt và dễ chăm sóc nên được chọn làm cây cảnh trang trí. Với những cây nhỏ có thể được đặt tại phòng khách, hành lang, tiền sảnh, bàn ăn, bàn học,… Còn những cây kích cỡ to lớn sẽ được trồng tại các khuôn viên có không gian rộng.

Cây này nằm trong danh sách top 3 cây giúp lọc không khí. Giảm các chất độc hại với khả năng hấp thụ CO2, loại bỏ benzen, formaldehyde. Cây có thể hút các chất có hại cho sức khỏe từ khói thuốc lá, khói bếp than. Loại cây này còn được cho rằng có thể đuổi các các loại côn trùng như muỗi, gián ruồi. Tóm lại, trông cây cọ giúp môi trường không khí trong lành, thêm không gian mát mẻ, xanh tươi.

Ngày xưa, lá cọ khô có còn được dùng để lợp mái nhà với dộ bền 20-30 năm. Còn bây giờ lá cọ thường được sử dụng lợp mái cho các resort, nhà hàng,… mang lại không gian mộc mạc và mát mẻ. Để tăng thêm độ bền, khả năng chống cháy và gãy rụng. các dòng sản phẩm lá lợp bằng nhựa được ra đời, trong đó là lá cọ nhựa. Một dòng sản phẩm lá nhân tạo rất được ưa chuộng trong các công trình resort, nhà sàn, khu nghỉ dưỡng,…

Ngoài ra lá cọ còn được dùng để làm decor trang trí trong các nhà hàng, khách sạn, quán cafe.

Các loại cây cọ phổ biến nước ta

Cây cọ dầu

Cây cọ dầu (dừa dầu) là cây có thân thẳng cao tầm 20m. Thân cây không phẳng mà có nhiều vòng mắt sẹo. Mỗi năm cây ra từ 20 – 30 lá. Lá cây này có hình lông chim dài khoảng 3 – 5m, mép lá có gai bao quanh. Hoa cây này mọc thành cụm, dày đặc các hoa nhỏ 3 cánh, 3 đài. Sau khoảng 5 – 6 tháng thụ phấn

Cây hình thành quả, quả lớn có hình oval màu cam, khi chín có màu đỏ tươi. Mỗi buồng quả có trọng lượng tầm 40 – 50kg, đây là phần thường mang lại kinh tế cho người trồng. Bởi quả cọ dầu có tác dụng cung cấp năng lượng cho cơ thể, duy trì hệ thần kinh tốt và ổn định huyết áp. Cây cọ dầu là cây ưa sáng, có tốc độ phát triển nhanh ở nhiệt độ 24 – 28 độ C. Loại cây này sinh trưởng tốt nhất tại nơi có đất pha cát, chịu được ngập nước, chịu mặn tốt. 

Cây cọ dừa

Cây cọ dừa cũng là một tên gọi khác của cây cọ dầu. Vẫn nhiều người nhầm rằng đây là hai loại cây khác nhau. Nghiên cứu khoa học cho thấy dầu cây cọ dừa chứa nhiều vitamin A, B,C beta-caroten và một số khoáng chất sắt, canxi, photpho. Được ứng dụng nhiều trong chế biến dầu ăn, mỹ phẩm chăm sóc sắc đẹp, chế margarine… 

Cây cọ rừng

Là loại cọ thường mọc trong rừng, đồi chè hay nương sắn. Thân cọ có nhiều chiếc chông thò ra sắc nhọn. Mỗi năm, cây chỉ mọc 12 lá hình tròn xòe như cái quạt. Lá cọ khô được dùng để làm nón, chổi, lớp mái nhà. Cây ra hoa và kết trái tầm khoảng độ tháng 7 trong năm. Quả màu xanh khi non chuyển tím đen khi chín. 

Quả cọ chín có lõi vàng ươm, ăn rất bùi và ngậy, thường được dân nạo cùi quả om dưa. Điều lưu ý là chỉ hái những quả từ cây cọ chưa chặt lá bao giờ, bởi cây chặt lá quả sẽ bị chát và mất vị.

Cây cọ ta

Đây là loại cây lá kiểng, có tên gọi khác là cây cọ lùn, cây có kích thước nhỏ để vừa trong chậu làm tiểu cảnh. Lá mọc tập trung, cuống lá dày dài có gai ở mép, có tốc độ sinh trưởng chậm đến trung bình. Cây ưa sáng, bóng bán phần tốt nền trồng được mọi nơi trong và ngoài nhà, văn phòng, khách sạn,…

Xem thêm: Dừa nước – loại cây có công dụng tuyệt vời trong y học và đời sống

Cách trồng cây cọ

Cọ là loại cây dễ trồng, tốn ít công chăm sóc, có thể trồng trong nhà 4 tháng mới phải đem ra phơi nắng. Tuy nhiên, vẫn có một số điều cần lưu ý khi trồng cọ, đó là:

Nên trồng nơi có ánh sáng có độ khuếch tán khoảng 40 – 50%, không nên để nơi quá tối. Ưu tiên đặt cây ở vị trí gần cửa ra vào, cửa sổ hoặc nơi có đèn daylight để giúp cây tiện trong quá trình quang hợp, phát triển. 

Nếu người trồng có nhiều thời gian chăm sóc thì có thể đưa cây ra phơi nắng ngoài thời từ 2 đến 3 giờ mỗi ngày. Người trồng có thể lau lá cây khoảng 2 lần/tuần. Lau mặt trước mặt sau sạch sẽ để cây quang hợp tốt hơn.

Nhiệt độ phù hợp để trồng cọ sẽ nằm trong khoảng 18 – 28 độ C. Cọ sống được cả trong phòng có điều hòa. Bởi cọ là loại cây ưa mát, chịu nóng tốt tuy nhiên khả năng chịu rét rất thấp. Hôm nào có thời tiết nắng nóng, gia chủ nên đặt chậu cây trong chậu nước to để tiếp nước và hạ nhiệt cho chậu cây.

Loại đất ưa thích với cọ là đất thịt, giàu chất hữu cơ và có khả năng thoát nước tốt. Sau khoảng 3 – 4 năm trồng cọ, người trồng nên thay 1/3 lượng đất để cải tạo lại đất. Trước khi cho đất vào chậu, nên đặt trước 1 lớp sỏi to chắn ở lỗ thoát nước, lưu ý đừng bít hẳn lỗ.

Chăm sóc

Nhu cầu cấp nước của cọ lớn hơn so với một số cây trồng trong nhà khác bởi cây nhiều lá to. Khi mặt đất se khô thì tưới nước cho cọ, nên tưới 3 lần/tuần nếu trồng cây cọ Nhật.

Đối với cây trồng bên ngoài sân, ta tưới cây bằng bình vòi dài hẹp. Tưới từ từ xung quanh gốc cây. Vào thời điểm mùa hè, nắng nóng kéo dài, nên tăng lượng nước tưới, phủ thêm 1 lớp rơm để tránh thoát nước nhanh.

Hàng tháng sẽ bón phân cọ 1 lần, để phân nhả chậm ta chọc 1 lỗ nhỏ giữ chậu đủ để 5 – 6 viên phân. Mỗi lỗ cách nhau 5 – 7cm rồi tiếp tục để viên phân vào, vùi đất, tưới thêm 1 lớp nước. Cứ sau vài tháng người trông nên đổi loại phân để đa dạng nguồn dinh dưỡng cho cây.

Thông thường cây này trồng trong nhà rất hiếm khi bị sâu bệnh, những khi bị phấn trắng thì khăn có chứa cồn lau sạch. Không may cây bị sâu thì người trồng dùng thuốc diệt muỗi để trừ sâu. Trường hợp nặng nên tách chậu cây ra một khi biệt lập có nhiều ánh sáng, dùng loại thuốc sinh học để chữa bệnh cho cây.

Ý nghĩa phong thủy của cây cọ cảnh

Vốn là loại cây có sức sống bền bỉ trong điều kiện khắc nghiệt, khó bị quật đổ bởi gió bão. Cùng với đặc điểm lá cọ xòe rộng tròn có màu xanh thể hiện cho sức sống dẻo dai, đầy nhựa sống. Hơn nữa, lá cọ còn tượng trưng cho bàn tay giữ của, giúp thu hút tài khí cho gia chủ. Vì vậy, nhiều người trồng cọ trước hiên nhà hay trồng ở lối gần cổng với ý muốn có được nhiều tài lộc. 

Đặc biệt đối với gia chủ mệnh thổ, kim rất hợp với phong thủy của loại cây này. Nhà những người này khi trồng cọ sẽ làm ăn phát đạt, cuộc sống may mắn, luôn có quý nhân phù trợ. Mọi thứ đều diễn ra thuận lợi như ý muốn của họ, không phải lo bị rơi vào trường hợp nghèo túng.

Bên cạnh biểu tượng của bàn tay hứng tài lộc, cọ có dáng thẳng màu xanh tươi được xem là loại cây trừ tà tốt. Cụ thể loài cây này có thể xua đuổi ma quỷ trêu quấy, cản khí xấu vào nhà, tránh tai ương không đáng có.

Lời kết

Một loại cây mang đến nhiều điều tốt lành đến cho gia đình người trồng nên cọ xuất hiện ngày càng nhiều nhà hơn. Mong rằng qua bài viết của Tre Trúc Huy Hoàng, các quý độc giả có cái nhìn rõ nét hơn về các loại cọ. Cũng như cho biết về cách chăm sóc loại cây này ra sao cho phát triển tốt hơn. Từ đó, giúp các độc giả có thể cân nhắc có nên trồng cọ mang đến nhiều điều tốt lành. Còn rất nhiều cây đem đến vận may, tài lộc khác, theo dõi chúng tôi để đón xem các bài viết hữu ích.